تمام بزرگسالان مهارت اسپلینگ (نوشتار درست واژهها) کلمات انگلیسی را به صورت کامل ندارند. در حقیقت بسیار از افراد در طی سالها املای برخی کلمات را اشتباه فراگرفته و به کار بردهاند. این مشکل در سالهای اخیر که گفتگوهای بسیاری در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی انجام میشود، جدیتر شده است.
امری که با روی کار آمدن پیامکها بسیار شایع شد، خلاصهسازی کلمات بود. وقتی یک کلمه به صورت خلاصه نوشته شود، تعداد حروف کمتری خواهد داشت و البته تایپ آن هم سریعتر میشود. به همین دلیل بسیاری از افراد قواعدی مانند استفاده از حروف بزرگ ابتدای جملات و کلمات خاص و جاگذاری درست نشانهها را رعایت نمیکنند.
یک دلیل دیگر ممکن است مربوط به کسانی باشد که مدرسه و تحصیل را نیمهکاره رها کردهاند و از همان ابتدا املای درست کلمات را به خوبی یاد نگرفتهاند. با وجود اینکه املای درست کلمات فقط یک جنبه از دانش هر زبان است، اما جنبۀ مهم و آشکاری است. به طور مثال، ممکن است شما معنای کامل یک اصطلاح را ندانید و مشکلی پیش نیاید، اما اگر یک کلمه را نادرست تایپ کرده یا بنویسید هر کسی احتمالا متوجه این اشکال میشود.
املا و اسپلینگ درست کلمات ربطی به میزان هوش ندارد؛ اما برای آنکه بتوانید در زندگی کاری و تحصیلی خود موفقتر باشید باید آن را یاد بگیرید. اسپلینگ ضعیف کلمات انگلیسی باعث میشود دیگران برداشت منفی در مورد میزان توانایی شما داشته باشند. ممکن است به همین دلیل برخی از موقعیتهای شغلی و پیشرفتها را از دست بدهید یا احساس شرمندگی و کمبود اعتمادبهنفس پیدا کنید.
از همه بدتر این است که دانش املایی ضعیف باعث میشود نتوانید در مدرسه و دانشگاه از تمام پتانسیل خود استفاده کنید. چون زمانی که تصور کنید املای یک کلمه دشوار است از به کار بردن آن اجتناب کرده و آن را با کلمات ساده و پیشپاافتاده جایگزین میکنید. شاید هم به صورت کلی قید نوشتن را بزنید. در نهایت چنین ضعفی در نوشتار باعث میشود دایرۀ لغاتی که واقعا بلد هستید دستکم گرفته شود.
هرچند تمرین املا برای یک بزرگسال ممکن است باعث شرمندگی باشد، اما این مهارتی است که خودبهخود و بدون تمرین اصلاح نمیشود. یادگیری املای انگلیسی به تلاش هدفمند و برنامهریزی شده نیاز دارد که شامل تکرار و رونویسی است. البته اگر مهارت خواندن هم در فرد ضعیف باشد بهتر است در کلاسهایی شرکت کند که مخصوص بزرگسالان و در راستای همین آموزشها برگذار میشود.
تفاوت یادگیری املای انگلیسی بین کودکان و بزرگسالان
از آنجا که املای انگلیسی قاعدههای استثنای بسیاری دارد، کودکان این مهارت را در مدارس میآموزند. بعضیها حتی در مسابقات اسپلینگ کلمات هم شرکت میکنند. در این رقابتها بچهها باید به صورت شفاهی برخی از دشوارترین کلمات انگلیسی را هجی کنند. اما در مورد بزرگسالان این تصور وجود دارد که از قبل املای کلمات را در مدرسه آموختهاند.
از طرف دیگر، بیشتر کودکان همزمان با یادگیری یک واژۀ تازه املای درست آن را هم یاد میگیرند. به این معنا که مهارت نوشتاری آنها همسطح با دایرۀ لغاتشان رشد میکند. اما برخی بزرگسالانی که املای ضعیفی دارند ممکن است دانش زبان گفتاری و دایرۀ لغات شفاهی گستردهای داشته باشند.
یک فرد بزرگسال که زبان انگلیسی را به عنوان زبان دوم آموخته باشد هم ممکن است اشکالاتی در هجی درست کلمات داشته باشد. یکی از دلایل میتواند عدم تطابق تعداد و آوای حروف در زبان مادری فرد و زبان انگلیسی باشد. به بیان دیگر، شکلهای مختلفی برای نوشتن و نشان دادن یک آوای خاص در زبان انگلیسی وجود دارد. (مانند حروف s و c که هر دو صدای «س» میدهند. یا همان حرف c که برخی جاها مانند k صدای «ک» دارد.) یادگیری نوشتار درست کلمات انگلیسی زمانی که زبان مادری فرد الفبای متفاوتی داشته باشد حتی مشکلتر هم میشود. (مثل وقتی که یک فرد فارسی یا چینی زبان بخواهد انگلیسی یاد بگیرد.)
مهارتهای خواندن و نوشتن با هم در ارتباط هستند؛ زیرا هجی کردن بخشی از روندی است که طی آن کودکان یک واژۀ جدید را میآموزند. اما بر خلاف کودکان که این مهارت را در مدرسه یاد میگیرند، بزرگسالان باید از روشهای دیگر و حتی خودآموز برای فراگیری هجی و املای درست بهره ببرند. در این مسیر به کار بردن ترفندهای تقویت حافظه و استفاده از روشهای آموزشی که چند حس را با هم به کار میگیرند میتواند بسیار مفید باشد.(مانند برنامههای کامپیوتری که گوش و چشم فرد را در یک زمان درگیر تلفظ و نوشتار یک واژه میکنند.)
اختلالات و دشواریهایی که یادگیری را مشکل میکنند
برخی بزرگسالان از ترس آنکه ضعفشان در زمینه هجی کلمات، خواندن یا نوشتن فاش شود، ترجیح میدهند به ناتوانی خود اعتراف نکرده و سراغ روشهای بهبود این شرایط نروند. اما گاهی هم دشوار بودن هجی کلمات برای بزرگسالان مربوط به یک سری اختلالات یادگیری است که تشخیص داده نشدهاند. این اختلالات باعث شده آنها نتوانند مهارتهای پایهای را به خوبی بیاموزند. گاهی هم فشاری که کلاس و مدرسه بر آنها وارد میکرده سبب شده است مدرسه را رها کنند.
این افراد با شناسایی نوع اختلال یادگیری خود و به کار بستن روشهای آموزش مخصوص، میتوانند فارغ از سنی که دارند پیشرفت قابل ملاحظهای را در زمینۀ یادگیری و پشت سر گذاشتن موانع تجربه کنند.
خوانشپریشی Dyslexia
انواع مختلفی از این اختلال وجود دارد، اما شایعترین آن مشکلاتی در هجی و اسپلینگ ایجاد میکند که خوشبختانه امروزه روشهای خاصی وجود دارد که به کمک آنها، حتی بزرگسالان مبتلا هم میتوانند املای درست کلمات را یاد بگیرند.
آپراکسی تکاملی گفتار Dyspraxia
بر خلاف خوانشپریشی، آپراکسی تکاملی گفتاری بیشتر مربوط به بخش برنامهریزی مغز و هماهنگی اعضای بدن (زبان در گفتار و دست در نوشتن) است؛ به شکلی که موقع نوشتن کلمات با دست فرد دچار مشکل میشود. به همین دلیل یادگیری تایپ میتواند کمک بزرگی به این دسته از افراد بکند.
ناتوانی در نوشتن Dysgraphia
این اختلال نوشتن با دست را بسیار سخت و گاهی حتی دردناک میکند. شخصی که تمام یا بیشتر عمر خود را از نوشتن خودداری کرده باشد، به احتمال زیاد مهارت هجی و اسپلینگ ضعیفی هم دارد.
کمتوجهی-بیشفعالی ADD/ADHD
افرادی که این اختلالات را دارند نمیتوانند روی موضوعی تمرکز کرده یا یکجا آرام بگیرند. هر دوی این اختلالات، یادگیری را مشکل میکنند، خصوصا زمانی که بحث یادگیری هجی و املای کلمات باشد.
ترفندهایی برای یادگیری بهتر
قواعد را بشناسید
قواعد املای کلمات همواره یکسان نیستند و استثنائات بسیاری هم وجود دارد، اما یادگیری این قواعد در هر حال مفید است. زمانی که یک قاعده را میآموزید حتما چند مثال از آن را بررسی کنید. خوب است چند کلمه که از آن قاعده استثناء هستند را هم همان موقع یاد بگیرید. یک تمرین این است که یک صفحه با متن انگلیسی برداشته و زیر کلماتی که آن قاعده را دارند خط بکشید. سپس یک بار دیگر متن را خوانده و کلمات مستثنی را بیابید.
لیست Dolch Words را یاد بگیرید
این لیست شامل پرکاربردترین کلمات انگلیسی است که بیش از ۵۰% هر متن را تشکیل میدهند؛ کلماتی مانند قیدها، افعال پرکاربرد، صفتها و … زمانی که این کلمات را به خوبی یاد گرفتید میتوانید وقت و انرژی بیشتری برای واژههای دشوارتر بگذارید. میتوانید این لیست را در اینترنت جستجو کنید.
پسوندها و پیشوندها را یاد بگیرید
زمانی که چند حرف پیش از یک کلمه آمده و معنای آن را عوض میکنند، پیشوند نام دارند. مانند re و pre. وقتی هم چند حرف در انتهای یک کلمه آمده و آن را تغییر بدهند، پسوند نام دارند. مانند s و es که باعث میشوند اسم از حالت مفرد خارج شده و جمع بسته شود. چشم و ذهن خود را به این پیشوندها و پسوندها عادت بدهید که بتوانید سریع آنها را تشخیص بدهید.
تا جایی که میتوانید متنهای مختلف بخوانید
هر زبان یک سری ترکیبها از حروف صدادار و بیصدا دارد که بسیار تکرارشونده هستند. هرقدر متون بیشتری بخوانید، بیشتر با ترکیبها آشنا شده و آنها را یاد میگیرید. سپس هنگام نوشتن کلمات آشنا یا جدید، تصور درستتری از نحوۀ چیدمان حروف خواهید داشت.
دنبال الگوها بگردید
مغز انسان توانایی بالایی در تشخیص الگوها دارد. اگر مغز خود را در معرض کلمات انگلیسی که الگوی حروف متشابه دارند قرار بدهید، مهارت هجی و املای شما به تدریج و به صورت غیرمستقیم ارتقاء پیدا میکند. یک ماژیک بردارید و در یک متن انگلیسی زیر کلماتی که املای شبیه به هم دارند خط بکشید. سپس سعی کنید قاعدهای برای آنچه یافتهاید بنویسید. یادگیری این قواعد که برای شناسایی آنها زمان و انرژی بیشتری گذاشتهاید، راحتتر است.
از حافظۀ تصویری استفاده کنید
این روش بیشتر شبیه یک بازی است و برای یادگیری املای برخی لغات سخت مانند Wednesday که حرف d در آن بیصداست، کاربرد دارد. مثلا میتوانید تصویر یک عروس را بکشید و تصور کنید او قرار است در این روز ازدواج (فعل انگلیسی Wed) کند. پس Wednesday روزی است که او Wed میکند!
با صدای بلند هجی کنید
گاهی هجی کردن لغات با صدای بلند، یادگیری املای آنها را خصوصا برای کسانی که دچار یکی از اختلالات یادگیری هستند ساده میکند. یک فهرست از کلماتی که میخواهید یاد بگیرید تهیه کنید و هر بار چند عدد از آنها را حین باقی فعالیتهای روزمره با صدای بلند هجی کنید. شنیدن صدای خود هنگام ادای حروف، باعث میشود ذهن آنها را بهتر به خاطر بسپارد. این روش خصوصا برای افرادی موثر است که حافظۀ تصویری قوی ندارند.
ریشۀ کلمات را پیدا کنید
انگلیسی ریشۀ لاتین دارد اما بسیاری کلمات را از زبانهای دیگر پذیرفته است که پس از سالیان دراز، بخشی از این زبان شدهاند. به طور مثال، انگلیسی حاوی چندین لغت از زبان فرانسه است که از زمان تسلط نورمنها وارد آن شده است. زمانی که بفهمید یک کلمه از کجا آمده است میتوانید الگوی تقریبا مشابهی برای باقی کلماتی که از همان زبان وارد انگلیسی شدهاند بیابید.
از روشهای چندحسی استفاده کنید
زمانی که شما هجی و املای یک کلمه را یاد میگیرید و آن را به صورت فیزیکی هم پیاده میکنید (نوشتن روی کاغذ یا تایپ کردن) حافظۀ ماهیچهای خود را هم درگیر این یادگیری میکنید. هرقدر حواس بیشتری را درگیر یادگیری املای کلمات کنید، آموختن آن سریعتر و سادهتر میشود.
نوشته آموزش و یادگیری املای کلمات انگلیسی برای بزرگسالان اولین بار در آموزش زبان – گلدفیش پدیدار شد.